سیستم سیاسی فنلاند جمهوری است که بر اساس دمکراسی پارلمانی اداره میشود.
رئیس جمهور در راس قوه مجریه قرار دارد که براساس انتخابات سراسری هر 6 سال یک بار به این سمت برگزیده می شود. رئیس جمهور فعلی این کشور آقای سائولی نینیستو است که در سال 2012 میلادی به این سمت برگزیده شده است. از جمله اختیارات مهم رئیس جمهور هدایت سیاست خارجی و فرماندهی نیروهای مسلح کشور است. لازم به ذکر است با تغییراتی که در قانون اساسی فنلاند در سال 2011 توسط پارلمان این کشور صورت گرفت و این تغییرات از دوره رئیس جمهور جدید اجرائی شد بخشی از اختیارات وی به دولت و پارلمان منتقل گردید و لذا از سال 2012 اختیارات رئیس جمهور در دو حوزه مذکور محدودتر گردیده است.
اداره هیات دولت با نخست وزیر است که توسط حزب یا احزاب پیروز در انتخابات برگزیده شده و بعنوان نخست وزیر به رئیسجمهور معرفی می گردد. نخستوزیر نیز پس از انتخاب اعضای کابینه خویش آنها را به پارلمان معرفی می نماید. نخست وزیر و کابینهاش باید بتوانند رای اعتماد پارلمان را کسب نمایند.
نخست وزیر فعلی این کشور آقای ارکی کاتاینن رهبر حزب ائتلاف ملی است که پس از انتخابات پارلمانی در بهار 2011 با توجه به کسب بیشترین کرسی در قیاس با سایر احزاب، به این سمت برگزیده شده است.
· پارلمان فنلاند
پارلمان فنلاند از جایگاه مهمی در ساختار سیاسی این کشور برخوردار است. نخستین انتخابات پارلمانی در فنلاند در مارس 1907 و آخرین آن نیز در ماه مارس 2011 میلادی برگزار گردیده است. پارلمان فنلاند دارای 200 کرسی است که نمایندگان آن برای دورهای چهار ساله انتخاب میشوند. جلسه علنی واضح ترین کار پارلمان است و کارهای کمتر علنی در کمیته ها صورت می گیرد. پارلمان فنلاند دارای 14 کمیته تخصصی دائمی ویژه و یک کمیته اصلی است. کمیته های ویژه به بررسی لوایح دولتی، ابتکارات قانونی، گزارشات دولتی و سایر موضوعاتی می پردازند که در جلسه علنی پارلمان مورد بررسی و تصمیم گیری قرار می گیرد. براساس قانون هر کمیته به موضوعاتی می پردازد که در حوزه مرتبط با وزارتخانه قرار دارد، مثل کمیته روابط خارجی که به امور روابط خارجی کشور (وزارتخانه های امور خارجه، توسعه و تجارت خارجی و امور نوردیک) توجه دارد. هر کمیته دارای 17 عضو اصلی و 9 عضو علی البدل هستند و نمایندگان می تواند در دو کمیته عضویت داشته باشند. رئیس پارلمان و معاون وی حق عضویت در کمیته ها را ندارند.
· سیاست خارجی فنلاند
- تاکید بر اهمیت دمکراسی، حقوق بشر و آزادیهای اساسی و حکومت قانون در سطح جهان بعنوان عضوی از اتحادیه اروپا و نوردیک
- توسعه روابط با کشور های همسایه خصوصا نوردیک، روسیه و بالتیک
- تلاش جهت ارتقای جایگاه دریای بالتیک و مناطق شمال اتحادیه اروپا
- مشارکت در همکاریهای بین المللی و نقش فعال در ماموریتهای حفظ صلح اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد بمنظور مراقبت از صلح، ایجاد امنیت و رفاه برای کشورها، حقوق بشر و توسعه جوامع
- احترام به قوانین و میثاقهای بین المللی و رعایت استانداردهای آن
- عدم عضویت در اتحادهای نظامی
نحوه اجرای سیاست خارجی
- براساس اصول قانون اساسی فنلاند اجرای سیاست خارجی و امنیتی این کشور براساس تعامل بین رئیس جمهور و دولت صورت می گیرد. نخست وزیر مسولیت امور اتحادیه اروپا را بر عهده دارد. اجرای سیاست خارجی و امنیتی به عهده وزرای امور خارحه، تجارت خارجی، توسعه بین المللی و دفاع سپرده شده است. همچنین وزیر کشور نیز موضوعات مربوط به امنیت داخلی را انجام می دهد. با توجه به عضویت در اتحادیه اروپا و افزایش فعالیت این کشور در این حوزه ضرورت تعامل بین اعضای دولت نیز بیشتر شده است.
- پارلمان نقش مهمی در تصویب برنامه های سیاست خارجی؛ امنیت و دفاعی کشور و نحوه اجرای آن دارد از این رو کمیته روابط خارجی موضوعات روابط بین المللی، کمیته عالی پارلمان روابط با اتحادیه اروپا و کمیته دفاعی نیز موضوعات مربوط به سیاست دفاعی را انجام می دهد.
· حضور فنلاند در مدیریت بحران غیرنظامی اتحادیه اروپا
- در بوسنی و هرزه گوین EUPM، کوزوو EULEX عراق EUJUST LEX ، در منطقه خودگردان فلسطین EUPOL COPPS، در رفع حصر غزه EU BAM، در جمهوری دمکراتیک کنگو EU operations، در مولداوی و اوکرائینEUBAM، در افغانستان EUPOL، در گرجستان EUMM.
- در مدیریت بحران غیر نظامی سازمان ملل متحد تعدادی از کارشناسان فنلاندی در دارفور تحت عنوان UNAMID و جمهوری آفریقای مرکزی و چاد UN MINURCAT حضور دارند.
حضور در عملیات مدیریت بحران نظامی اتحادیه اروپا
- بوسنی و هرزه گوئین تحت عنوان EUFOR ALTHEA بمنظور مشارکت در ثبات این کشور و مبارزه با جرایم سازمان یافته براساس موافقتنامه دیتون
- عملیات در سومالی تحت عنوان EU NAVFOR ATALANTA بمنظور کمک به توسعه